Wabi-sabi to nie jest trend, to nie jest styl – to filozofia starożytnych Chin, przyjęta później również w Japonii. Współcześnie pożyczamy z niej wskazówki do urządzania i dekorowania wnętrz, ale wabi-sabi może nam dać znacznie więcej.
Historycznie, określenie wabi-sabi odnosi się do buddyzmu i uczy, że mądrość przyjdzie do nas, gdy zaakceptujemy zmienność, niedoskonałość i nietrwałość świata. Słowo wabi można interpretować właśnie jako brak perfekcji, niedokończenie. Sabi – jako przemijanie, nietrwałość, wpływ czasu na zmienność sezonów Natury i na starzenie się przedmiotów. Piękno i mądrość znajdujemy w świadomości, że wszystko co nas otacza jest niedoskonałe, zmienne i przemijające. Nic nie trwa wiecznie, nic nie jest dokończone i nic nie jest perfekcyjne. Chińczycy uważają, że świadomość niedoskonałości i wyobraźnia odgrywa wielką rolę w odczuwaniu piękna.
A jak to się przekłada na projektowanie wnętrz?
Wabi-sabi spodoba się miłośnikom minimalizmu. Można urządzając w ten sposób dom czy mieszkanie zainwestować duże pieniądze, wybrać oryginalne, egzotyczne antyki i kosztowne dekoracje. Można też mieć satysfakcję z pięknych wnętrz, których wystrój oparto na starannie przemyślanej idei wabi-sabi: dzięki rzeczom vintage, rodzinnym pamiątkom, uszkodzonym sprzętom, którym damy drugie życie dzięki własnemu talentowi i pracy własnych rąk.
- Oczyść przestrzeń. Wnętrza wabi-sabi są niemal puste, urządzone minimalną ilością starannie wybranych mebli i dekoracji. Wnętrze to nie podłoga, sufit i ściany, które musimy zapełnić. Wnętrze to pusta przestrzeń, wyznaczana przez podłogę, sufit i ściany.
- Wprowadź paletę naturalnych barw. Kolory ścian, mebli, pościeli i innych tkanin powinny przypominać naturalne barwy ziemi, nieba, wody i roślin. Np. biel kredy, brąz, terakota, kamienna szarość, zieleń lasu, błękit i granat nieba, naturalne barwy warzyw i liści. Mają wnieść łagodność i spokój.
- Użyj mebli i dekoracji vintage. Wybierz spatynowane meble i jedno, dwa dzieła sztuki. Rzeczy, po których widać upływ czasu. Coś co jest ci drogie, bo dotykały tego ręce przodków, coś naprawionego własnoręcznie i wcale nie tak, żeby „nie było widać”… wręcz przeciwnie.
- Doceń piękno pracy ludzkich rąk. Wabi-sabi to grube faktury, supły, nieregularne sploty rzeczy zręcznie robionych. Plecionki z rafii, rattanu, słomy. Taca z trawy, kosz z surowej wikliny. Rzeczy, po których widać kunszt rzemieślnika, ale gdzie opór materii miał wpływ na nieregularny kształt. Wartością jest ich „perfekcyjna niedoskonałość”. W wabi-sabi liczy się człowiek, a nie maszyna.
- Postaw na organiczne materiały. Kamień, nie do końca obrobiony lub wygładzony jedynie przez wodę. Spatynowane na deszczu drewno. Len, juta, bawełna, surowy jedwab. Im bardziej tkanina jest w widoczny sposób podniszczona i wiekowa, tym bardziej oddaje ideę wabi-sabi.
- Niech wnętrze łączy się z zewnętrzem. Jeśli to tylko możliwe, otwieramy dom na całą szerokość ściany, by widzieć było zieleń, sadzawkę, pejzaż za domem. Jeżeli mamy tylko balkon, planujemy go jako część mieszkania: sadzimy żywe rośliny, układamy kompozycje z gałęzi i liści, starając się by jak najwięcej było widać z wnętrza. Wabi-sabi to równowaga pomiędzy tym, co stworzył człowiek i tym, co stworzyła Natura.
- Zatrzymaj tylko to co kochasz. Zostawiamy wyłącznie najpotrzebniejsze meble. Powinny tworzyć harmonijną całość, ale nie muszą do siebie idealnie pasować. Nie kupujemy kompletów. Znajdujemy za to miejsce dla rzeczy ulubionych, które wiele przeszły, a teraz o tym opowiadają. Naprawiamy, nie wyrzucamy. Zamiast wypolerowanych sreber, połóż na stole spatynowane, wytarte „fragety” po babci.
- Zaakceptuj uszkodzenia i defekty. Unikamy wszystkiego, co błyszczące, fabryczne i nowe. Szorstkość, prostota, harmonia. Bez złoceń, ornamentów i ozdób. Blat stołu niech będzie z pęknięciem, stare drewniane drzwi zastapią wezgłowie łóżka. Krzywy zydel, na stole ukruszony talerz. Niedoskonałość rzeczy to klucz do wabi-sabi. Zachowujemy to, co ma dla nas wartość, nie ukrywamy, że jest stare i podniszczone. Szukamy inspiracji w pięknie przedmiotów uszkodzonych i naprawianych.
- Użyj minimum dekoracji. Zamiast wazonu z bukietem z kwiaciarni, gliniane naczynie z gałązką w pąkach, przyniesioną ze spaceru. Niech mówi o zmienności pór roku, niech za jakiś czas zastąpi ją żywy kwiat, który właśnie kwitnie, a po nim sucha gałązka.
- Nie bój się oddać, sprzedać, wyrzucić. Gdy odzyskujemy przestrzeń, wydzielaną przez ściany, podłogę i sufit, kiedy zapełniamy ją kolorem, paroma meblami i nielicznymi pięknymi przedmiotami, z którymi łączy nas osobista więź, powstanie wnętrze tchnące spokojem, gdzie będziemy się czuć komfortowo i bezpiecznie.
Wabi-sabi to lekcja zen
Można z niego wziąć garść inspiracji, można też zajrzeć głębiej. Ta stara mądrość Azji mówi nam, ludziom Zachodu: zwolnij. Zrób krok w tył. Skup się na obecnej chwili i sprawdź, czy rzeczywiście widzisz otaczający cię świat? Dlaczego uważasz jakąś rzecz za wartościową i piękną? Czy ona naprawdę taka jest?
Wabi-sabi uczy nas znajdować radość w bieżącej chwili. Kontemplacja, mindfulness i medytacja to trzy drogi do świadomego, bardziej pełnego życia. Nasz dom ma być nie tylko schronieniem dla ciała, powinien być też miejscem rozwoju naszej duchowości.
Autor: Aldona Wiśniewska
Źródła:
- Liz Besanson, Minimal&Mid-century Home Decor, stylistka wnętrz, Dania
- Malama Life, Sophie Daquis, stylistka, vlogerka; USA
- Suzie Anderson Home Classic&Contemporary Interiors&Design; Australia
- Wabi-Sabi Japan; Yurara Sakara, vloger, fotograf, Japonia
